Ngày 29 tháng 9 là Ngày Thế giới Tim mạch lần thứ 23, với chủ đề năm nay là “
Sử dụng trái tim cho mọi trái tim
”, kêu gọi mọi người dừng lại vào ngày đặc biệt này để suy ngẫm cách sử dụng trái tim cho toàn nhân loại, cho thiên nhiên, và cho từng cá nhân chúng ta. Việc vượt qua bệnh tim mạch là điều quan trọng đối với mỗi trái tim đang đập!
Thế giới Tim mạch được xác định bởi Liên đoàn Tim mạch Thế giới, được thành lập vào năm 1999. Ngày 24 tháng 9 năm 2000 là Ngày Thế giới Tim mạch đầu tiên, và từ đó, ngày cuối cùng của tháng 9 hàng năm trở thành Ngày Thế giới Tim mạch. Từ năm 2011, ngày này chính thức được xác định là ngày 29 tháng 9 hàng năm. Mục đích của việc thành lập Ngày quốc tế này là để nâng cao nhận thức về sức khỏe tim mạch và tầm quan trọng của nó đối với sự sống con người.
Ý nghĩa chủ đề
Trên thực tế, tình hình nhận được điều trị và hỗ trợ cho bệnh tim mạch khác nhau đáng kể trên toàn thế giới. Hơn 75% số ca tử vong do bệnh tim xảy ra ở các quốc gia có thu nhập trung bình và thấp. Thông qua sự tham gia vào các hoạt động toàn cầu như Ngày Thế giới Tim mạch và các hoạt động cộng đồng khác, chúng ta có khả năng giáo dục và giúp cải thiện cuộc sống của toàn nhân loại. Ô nhiễm không khí chiếm khoảng 25% số ca tử vong do bệnh tim mạch, giết chết 7 triệu người mỗi năm. Dù là những hành động trực tiếp hơn như đi bộ hoặc đi xe đạp thay vì lái xe, hay những nỗ lực dài hạn như hỗ trợ sử dụng năng lượng sạch, chúng ta đều có thể nỗ lực theo cách riêng của mình để tạo ra một trái đất khỏe mạnh hơn. Hơn nữa, áp lực tâm lý cá nhân có thể làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh tim. Tập thể dục vừa phải, thiền định và có đủ giấc ngủ chất lượng giúp giảm mức độ căng thẳng. Bằng cách chống lại các cơ chế đối phó có hại do căng thẳng, chúng ta có thể bảo vệ sức khỏe tim mạch của mình.
Vai trò quan trọng của phục hồi tim trong việc phòng ngừa bệnh tim mạch
Tạp chí Bệnh tim mạch Trung Quốc nhấn mạnh vai trò tích cực của can thiệp lối sống (dinh dưỡng, kiểm soát cân nặng, tăng cường hoạt động thể chất, không hút thuốc, hạn chế rượu, can thiệp đa dạng lối sống) trong việc phòng ngừa các bệnh tim mạch phổ biến như đột quỵ và bệnh tim mạch vành trong “Hướng dẫn phòng ngừa bệnh tim mạch cấp 1 Trung Quốc” năm 2020. Hướng dẫn khuyến nghị rằng người lớn nên thực hiện ít nhất 150 phút hoạt động aerobic cường độ vừa mỗi tuần hoặc ít nhất 75 phút hoạt động aerobic cường độ cao mỗi tuần, giúp giảm 1.4% tỷ lệ mắc bệnh tim mạch. Tập thể dục thường xuyên giúp duy trì độ đàn hồi của mạch máu, cải thiện chức năng tim phổi, giảm nồng độ lipid trong máu và làm giảm lo âu trầm cảm. Đối với người cao tuổi hoặc những người có bệnh mãn tính khác, cần duy trì sức khỏe tim mạch như thế nào? Hướng dẫn cũng đề cập rằng ngay cả khi không đạt được lượng hoạt động của người lớn khỏe mạnh, vẫn nên duy trì hoạt động hàng ngày phù hợp với tình trạng cơ thể, tránh ngồi lâu hoặc nằm lâu. Cần lưu ý rằng những người thường xuyên ngồi làm việc văn phòng và những người có yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch nên đến khoa phục hồi chức năng để được đánh giá rủi ro trước khi tập luyện và nhận đơn thuốc tập luyện cá nhân phù hợp từ bác sĩ phục hồi chức năng, bởi vì chỉ có tập thể dục khoa học hiệu quả mới có thể duy trì lâu dài!
Vai trò quan trọng của phục hồi tim trong điều trị bệnh tim mạch
Đối với những bệnh nhân mắc bệnh tim mạch, bất kể là bệnh mạch vành, rung nhĩ hay suy tim mạn tính, tất cả đều cần can thiệp phục hồi tim. Tạp chí Nội khoa Trung Quốc đã công bố “Chuyên gia đồng thuận về phục hồi tim cho bệnh suy tim mạn tính” vào năm 2020, thể hiện quan điểm mới cho rằng phục hồi sớm có thể được thực hiện ngay cả trong giai đoạn không ổn định của suy tim, và các phương pháp đánh giá sức chịu đựng tim phổi đa dạng có thể chọn lựa hợp lý cho việc thực hiện phục hồi tim tại Trung Quốc, từng bước thực hiện mô hình quản lý hồi phục khép kín từ bệnh viện – cộng đồng – gia đình. Đánh giá là tiền đề cho phục hồi tim, giúp hiểu rõ tình trạng tổng thể của bệnh nhân, phân loại nguy hiểm và các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả và tiên lượng, từ đó xây dựng kế hoạch luyện tập tối ưu cho bệnh nhân, mục tiêu là quản lý toàn diện và liên tục bệnh tim mạch. Việc điều trị phục hồi tim mạch được chia thành các giai đoạn sau:
Hoạt động sớm (Giai đoạn I phục hồi) dựa trên kết quả đánh giá phục hồi ban đầu, khuyến nghị bài tập kháng lực cường độ thấp (tạ nhỏ, dây thun, túi cát), giãn khớp và tập huấn cơ hô hấp (hơi thở môi, thở bụng). Mục tiêu trong giai đoạn này là nhanh chóng ra khỏi giường và giảm thiểu tác động xấu và biến chứng do nằm lâu.
Phục hồi tại bệnh viện và phòng khám tuyến cơ sở (Giai đoạn II phục hồi) trong giai đoạn này sẽ xác định xem có cần theo dõi điện tâm đồ và huyết áp hay không dựa trên kết quả phân loại nguy hiểm.
Phục hồi tại gia đình (Giai đoạn III phục hồi) bệnh nhân có thể lựa chọn theo dõi từ xa tại nhà, thực hiện các bài tập theo chỉ dẫn của bác sĩ, ghi chép bằng nhật ký thể dục hàng ngày và thường xuyên tái khám, điều chỉnh kế hoạch luyện tập. Thông qua trị liệu thể dục an toàn và hiệu quả, giảm hoạt động của hệ thần kinh giao cảm, cải thiện kiểm soát của hệ thần kinh tự động đối với tim, tăng độ nhạy của thụ thể áp lực động mạch phổi, góp phần bảo vệ chức năng tim phổi và tái cấu trúc tâm thất ở bệnh nhân tim mạch.
Trên đây là giới thiệu chủ đề Ngày bệnh tim năm nay, cũng như vai trò không thể bỏ qua của phục hồi chức năng trong việc điều trị bệnh tim mạch. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp mọi người nhận thức rõ – trái tim, cơ quan duy nhất mà con người cảm nhận và nghe thấy được, có ý nghĩa quan trọng đối với cuộc sống của mỗi chúng ta, hãy chú ý và kêu gọi người thân xung quanh thực sự dùng trái tim để bảo vệ sức khỏe tim mạch của mọi người!
Nội dung phổ biến kiến thức này được tài trợ bởi Bộ Phổ biến Khoa học của Hiệp hội Khoa học Trung Quốc trong Dự án Hành động Nâng cao Chất lượng Khoa học của công chúng năm 2022 – “Dự án Nâng cao Năng lực Phổ biến Khoa học Các Hội quốc gia – Kế hoạch Tăng cường Năng lực Dịch vụ Phổ biến Khoa học Phục hồi”.